12 Aralık 2012 Çarşamba

DÜKKAN KAZAN ben kepçe

                              Belki biliyorsunuzdur, dükkanımda daha çok Osmanlıca kitaplar var.


                Bu sabah dükkana bir kadın girerek incecik bir kitap uzattı.  Kitabın sol alt kısmını fareler kemirmiş.  Zaten topu topu 64 sayfa bir kitap. Ama hiç ikiletmeden hemen aldım kitabı çünkü kitap



Recaizade Ercüment Ekrem'e aitti.

Ercüment Ekrem'i lise yıllarımda keşfetmiştim.  Meşhedi ile Devrialem kitabıyla.  O gün bugündür de Ercüment Ekrem Talu'ya ait ne bulsam kaçırmamaya çalışırım.  Fakat bu kitap Meşhedi ile ilgili değildi.  Adı:
                                                  Evliya-yı Cedid
yani Yeni Evliyalar da denebilir.  Zaten kitabın kapağında da elinde telefonuyla bir evliya görülüyor.
Kuşağında da diviti var...

İnternetten biraz araştırdım.  Meğerse bu kitap ne kadar önemliymiş!
Bu kitapta Ercüment Ekrem o günün İstanbul'unu kendine has güzel Türkçesiyle ilerideki nesiller için kaydetmiş.  Kitapta geleneksel Ramazan eğlenceleri ve eğlence mekanları, yeni eğlence biçimleri, Dârülbedâyi sınıfı (sanatçıların isimleriyle), esnaf-ı operetciyân-ı İstanbul, Naşit Kulu Çelebi, Esnaf-ı operetciyân-ı Hâle (Beyoğlu Tepebaşı tarafındakiler), spor, Beyoğlu, giyim kuşam, parklar, gezinti ve pazar yerleri, yeme içme, ev döşemesi, törenler kutlamalar anlatılmaktadır.  Bu konuda daha detaylı bilgi isteyenler Doç. Dr.Abide Doğan'ın "EVLİYÂ-YI CEDİD VE ZEYL-İ EVLİYÂ-YI CEDİD ADLI
ESERLERDE HALK BİLİMSEL ÖĞELER" adlı incelemesini internet üzerinden okuyabilirler.

Bu arada söylemeden geçemeyeceğim, bu 64 sayfalık incecik kitap o zamanlar


20 kuruşa satılıyormuş.  Bunun anlamı şu.  O zamanların bir lirası bugünün bir lirası değil.  Yanılmıyorsam Osmanlının son zamanına kadar bir lira demek bir sarı lira, yani bir altın lira demektir.  Aşağı yukarı bugünün parasıyla 640 TL ediyor.  Yirmi kuruş da 128 TL.  Haydi diyelim ki yanlış biliyorum ve değeri yarıya düşmüştü.  Yine de 60 TL civarı yapar.  Bugün kitaplar pahalı diye alıp okumayanlara duyurulur.  Ki o günler, Hicri 1338 , Miladi 1922  yılı tam savaş yılları.  Yoksulluk, yokluk, fakirlik hat safhada.  Ama insanlar 128 veya 60 TL verip incecik bir kitap alıp okuyormuş.  Utansak mı ne?

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder